FacebookCezary Andrzej Ambroziak (1935 - 2012) ukończył Wydział Łączności Politechniki Warszawskiej w 1958 r. Opracowana przez niego, w ramach pracy dyplomowej, germanowa dioda ostrzowa była pierwszym opracowanym w Polsce oryginalnym przyrządem półprzewodnikowym produkowanym seryjnie m.in. w Zakładzie Produkcji Półprzewodników „PEWA”, a później w Fabryce Tranzystorów „TEWA” (tzw. diody ze złotym ostrzem). Doktoryzował się (promotor prof. Janusz Groszkowski) w 1963 r., habilitował w 1970 r., a tytuł profesora otrzymał w 1974 r.
Prof. dr hab. inż. Cezary Andrzej Ambroziak jest współzałożycielem Instytutu Technologii Elektronowej, pracując przed jego powstaniem w IPPT PAN i Zakładzie Elektroniki PAN, które dały początek utworzeniu Instytutu. W 1973 r. został powołany na funkcję dyrektora Instytutu Technologii Elektronowej, którym kierował do 2010 r. z niewielkimi przerwami, a równocześnie od 1979 r. był zastępcą dyrektora NPCP CEMI ds. naukowych.
Zaproszony przez Uniwersytet Stanford w roku akademickim 1967/68 współpracował z wybitnymi uczonymi i praktykami w Dolinie Krzemowej, m.in. z jednym z trzech laureatów Nagrody Nobla za wynalezienie tranzystora - prof. Williamem Shockleyem.
W latach 1988-90 prof. C. A. Ambroziak będąc zatrudniony przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych na stanowisku radcy ds. naukowych w Ambasadzie Polski w Waszyngtonie, przyczynił się do wznowienia działalności Funduszu Marii Skłodowskiej-Curie i zorganizowanie współpracy szeregu ośrodków badawczych w Polsce i USA. Po powrocie do Polski ze służby dyplomatycznej w USA, był także zastępcą przewodniczącego Komitetu Badań Naukowych i jednym z głównych jego organizatorów, m.in. prof. Ambroziak wprowadził w Polsce system grantów wzorowany na amerykańskim i w dużej mierze stosowany do dziś.
Był wybitnym polskim elektronikiem, a do najważniejszych osiągnięć naukowych prof. C. A. Ambroziaka należy zaliczyć opracowanie konstrukcji pierwszych (1961 r.) w Europie i jednych z pierwszych na świecie układów scalonych (patenty z lat 1963 i 1964 na półprzewodnikowy licznik impulsów i monolityczny multiwibrator półprzewodnikowy). Prace te opublikowano w Biuletynie PAN w 1961 r. Były to podwaliny pod nową epokę w elektronice - epokę układów scalonych. Prace te zostały uznane w specjalnym wydawnictwie McGraw Hill w Nowym Jorku (wydanym z okazji 20-lecia wynalezienia tranzystora) jako ważny wkład w światowy rozwój półprzewodników. Amerykanie w swojej literaturze nazywają działania prof. C. A. Ambroziaka „drugim krokiem” mikroelektroniki i podkreślają, że był on jedynym „nie-amerykaninem”, współtwórcą tej dziedziny techniki. W książce „Oni odbudowali i rozwijali Polskę. Wielcy Polacy w Polsce Ludowej” (wyd. Dom Wydawniczy Elipsa - 2016) zostały przedstawione eseje poświęcone 22 wielkim uczonym Polakom, którzy odegrali szczególną rolę w kształtowaniu nauki, kultury i gospodarki naszego kraju. Wśród nich przedstawiony został prof. Cezary Andrzej Ambroziak.
Profesor C. A. Ambroziak był nie tylko znakomitym uczonym, nauczycielem, wychowawcą i promotorem wielu pracowników Instytutu, ale także doskonałym i skutecznym organizatorem badań naukowych. Wychował liczne grono doktorów, doktorów habilitowanych i profesorów. Był autorem pierwszej polskiej monografii na temat półprzewodnikowych, monolitycznych układów scalonych oraz monografii o półprzewodnikowych przyrządach fotoelektrycznych, tłumaczonej na wiele języków świata. Współtworzył rozwój mikroelektroniki w Polsce, koordynując duże programy rządowe w skali całego kraju.
Dorobek Instytutu po przewodnictwem Profesora jest imponujący. Wiodąca rola w latach 1970-90 w tworzeniu od podstaw polskiego przemysłu elektroniki półprzewodnikowej to ponad 300 wdrożonych opracowań, w tym mikroprocesory, pamięci, układy zegarkowe itp., 120 nagród stopnia państwowego lub resortowego, w tym m.in. cztery zespołowe Nagrody Państwowe, Nagroda Prezydenta za Najlepszy Wynalazek (1998 r.), jedna pierwsza nagroda oraz wszystkie nominacje do przyznania „Kryształowej Brukselki”, dla instytutu najlepiej współpracującego z Unią Europejską w latach 2001-04.
W niesłychanie trudnym dla polskiej nauki okresie transformacji ustrojowej doprowadził Profesor do wybudowania i uruchomienia mikroelektronicznej linii technologicznej w Piasecznie oraz do wzmocnienia w 2002 r. potencjału Instytutu poprzez włączenie do ITE, w ramach procesu konsolidacji, Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Mikroelektroniki Hybrydowej i Rezystorów w Krakowie. Umożliwiło to podjęcie badań w zakresie „elektroniki polimerowej”, technologii funkcjonalnych folii ceramicznych oraz wielowarstwowych mikroukładów LTCC i systemów fotowoltaicznych. Instytut pod jego przewodnictwem stał się jednym z uznanych, rozpoznawalnych na forum międzynarodowym instytucji naukowych europejskiej przestrzeni badawczej.
Aktywnie wspierał ruch stowarzyszeniowy - był m.in. jednym z inicjatorów i organizatorów cyklicznych konferencji SEP: „Mikroelektronika” i „Mikrofalowa elektronika ciała stałego”.
W uznaniu swoich zasług profesor Cezary Andrzej Ambroziak otrzymał wiele odznaczeń państwowych i resortowych, w tym Krzyż Oficerski OOP, Krzyż Kawalerski OOP oraz Złoty Krzyż Zasługi.
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z publikacji:
„Zarys historii elektroniki w Polsce”, wyd. Majax PI Warszawa 2015,
(Współautorzy: Jarosław Świderski, Cezary Rudnicki)
„Oni odbudowali i rozwijali Polskę. Wielcy Polacy w Polsce Ludowej”, wyd. Dom Wydawniczy Elipsa - 2016,
http://arch.przeglad-techniczny.pl/index.php?option=com_content&view=article&Itemid=44&id=1424
http://cezaryandrzejambroziak.inmemoriam.org/ (ptts.pl)
http://www.retrodekan.eu/Muzeum/muzeum.html